Festiwal Malta między 18 a 29 czerwca zmieni Poznań w plenerową scenę zasilaną energią widzów i zaproszonych artystów i artystek – cyrkowców, tancerzy, performerek, muzyków. Tegoroczne hasło 31. edycji brzmi „Powrót na ziemię / Back to the Ground”. Wracamy do korzeni – będzie kolorowo i nostalgicznie: na Maltę powrócą siedzenie na trawie, piknikowanie, a także żonglerka, pantomima, klaunada i akrobacje. Jak co roku siłą Malty jest różnorodność i konsekwencja. W 12 dni zobaczymy 143 wydarzenia (136 bezpłatnych), które przygotowało 612 artystów i artystek w 24 lokalizacjach, naszą bazą festiwalową jest piękny park Wieniawskiego. Wyciągamy z worka maltańskiego wszystko, co najlepsze!
Do Poznania przyjedzie najczęściej nagradzany i najambitniejszy reżyser naszych czasów – Milo Rau. W programie Generatora Malta sztuka angażująca społeczne konteksty ziemi – w parku Wieniawskiego wykopana zostanie twierdza, instalacja Oli Korbańskiej i Iwo Borkowicza dla działań z obszaru sztuki i aktywizmu. Wyjątkowym wydarzeniem będzie premiera koncertu „Projekt Krynicki" Pawła Mykietyna, Pawła Szymańskiego i Alka Nowaka, ze specjalnym udziałem Orkiestry Sinfonia Varsovia i Bassema Akiki oraz koncert finałowy Jazz Band Młynarski-Masecki. W plenerze też spektakle wyprodukowane przez Komunę Warszawa i rozmowy Forum wokół ruchów oporu. Będzie się działo!
ZOBACZ WIDEO PROGRAMOWE
„Portret” to nowy, międzynarodowy nurt Malty, w tym roku wokół twórczości szwajcarskiego reżysera Milo Rau, który jest dyrektorem teatru w Gandawie, NT Gent. W programie głośny spektakl „Powtórzenie. Historia/e teatru (I)" o pierwszym w Belgii morderstwie na tle homofobicznym, który pokażemy w Auli Artis oraz pokazy rejestracji spektakli, filmów i spotkania w Kinie Pałacowym. Na debaty Forum wokół hasła „Ruchy oporu”, których punktem wyjścia jest ubiegłoroczna fala światowych protestów, zapraszamy do parku Wieniawskiego. Na plenerowej scenie w zielonym miasteczku festiwalowym będzie można zobaczyć wyprodukowane przez Komunę Warszawa spektakle w reż. Agnieszki Smoczyńskiej, Cezarego Tomaszewskiego, Agnieszki Jakimiak i Anny Smolar oraz spektakl Grzegorza Laszuka w Teatrze Polskim. W programie muzycznym prezentacja trzech europejskich scen, z Berlina (Laura Lee & the Jettes, Jennifer Touch), Poznania (Izzy and the Black Trees, Shyness!), Kijowa (Gurt [Ò], Ofliyan), koncert Karoliny Czarneckiej z dziewczęcym chórem Skowronki oraz występ Meli Koteluk i Kwadrofonik z poezją Baczyńskiego. W programie także premiery poznańskich scen jak Teatr Biuro Podróży, Usta Usta Republika, Teatru Muzycznego i Polskiego Teatru Tańca.
W programie Generatora Malta kontynuujemy namysł nad żywiołami. W tym roku przyglądamy się naszej relacji z ziemią pod hasłem „Ziemia nieswoja”. Pytamy m.in. co oznacza mieć prawo do ziemi, kto je posiada oraz jak ma się z tym ziemia i jej nie tylko ludzcy mieszkanki i mieszkańcy. Co możemy zrobić, żeby znów poczuła się swojo? – mówi Joanna Pańczak, kuratorka
W ramach projektu „Zaklepane/Ground Rules” Iwo Borkowicz i Ola Korbańska zbudują w parku Wieniawskiego twierdzę „Nic nie znika, jedynie zmienia miejsce” z ziemi i ogłoszą tam niepodległość. Będziecie mogli spotkać tam rezydentów i rezydentki wyłonionych w konkursie, którzy od paru tygodni mierzą się z tematem prawa własności z wielu różnych perspektyw. Prace nagrodzone w ramach konkursu pokażą: Maria Dutkiewicz i Karolina Wajman, Edka Jarząb i Kolektyw Uskoki, Anna Kędziora, Luca Spano, Karolina Szczypek, Oriol Fuster Cabrera, Paula Kaniewska, make LARMO (Paulina Woźniczka, Weronika Krupa), new visions (Margaret Amaka Ohia-Nowak, Agnieszka Bułacik).To będzie dziesięć dni autonomicznej ziemi z dziewięcioma projektami, wieloma warsztatami, dyskusjami, instalacjami i muzyką.
Grupa terenowa młodych razem z Agnieszką Różyńską od maja twórczo realizuje „Kurs Miejskiego Relaksu” w Rodzinnych Ogródkach Działkowych na Winiarach. Efekty ich pracy zobaczymy na wystawie w czerwcu przy muzyce zespołu Tęskno. Będziemy także na innych fyrtlach, odwiedzamy Głuszynę i Krzesiny razem artystkami Agnieszką Grodzińską i Magdaleną Starską, gdzie 20 czerwca planujemy wielkie Święto Fyrtli a tam koncert Fanfara Awantura, piknik, społeczna rzeźba, spacery i wiele sąsiedzkich aktywności.
Konsekwentnie łączymy różne światy, pokazujemy, jak rzeczy nieoczywiste, na pozór niezależne połączone przez talent twórczy i siłę sztuki stają się dostępne dla każdej osoby wiedzionej ciekawością poznania. Tej ciekawości naszym widzom i widzkom nigdy nie brakuje. Będzie się działo! – więcej w tekście programowym Michała Merczyńskiego i Doroty Semenowicz.
Mamy poczucie, że pandemia na nowo wyzwoliła potrzebę wspólnego świętowania i celebrowania bycia razem. Z wirtualnych przestrzeni ostatnich miesięcy powróćmy zatem na ziemię, odzyskajmy grunt pod nogami.
Do zobaczenia na Malcie! Chodźmy w plener!
PORTRET ARTYSTY: MILO RAU
Gościem pierwszej odsłony Portretu, międzynarodowego programu Malty, jest Milo Rau, jeden z najbardziej uznanych, a jednocześnie najbardziej kontrowersyjnych reżyserów europejskich, również dyrektor NTGent w Gandawie od 2018 roku. Reżyser tworzący teatr jawnie polityczny, teatr, w którym przygląda się przemocy jawnej, różnego typu zbrodniom, mordom, kwestii homofobii, pedofilii oraz przemocy niejawnej, bo wyprowadzonej poza granice Europy – wojnie w Syrii, przemocy w Afryce, prawom kolonizacji i udziału państwa europejskiego w eksploatowaniu Afryki.
W Auli Artis pokażemy spektakl „La Reprise” czyli „Powtórzenie”, którego tematem jest zbrodnia dokonana w Belgii, zbrodnia na tle homofobicznym. W Centrum Kultury Zamek pokażemy również pokazy wcześniejszych spektakli Milo Raua, nagrania tych spektakli, a także filmy, które reżyser tworzy niezależnie od swoich projektów teatralnych. Tym pokazom będą towarzyszyć rozmowy, okrągły stół wokół twórczości artysty i spotkania z samym reżyserem oraz jego współpracownikami, dramaturżką Evą-Marią Bertschy, aktorem, Sébastienem Foucaultem, kierownikiem programowym teatru w Gandawie, Stevenem Heene, który przybliży postulaty artystycznego manifestu w praktyce.
W programie „Just Asking: Film?”, filmowa wersja spektaklu Oscara Van Rompaya i Petera Seynaeve’a będącego adaptacją książki „The Interrogative Mood” Badgetta Powella. „Lam Gods” to spektakl, który jest portretem miasta, hołdem złożonym gandawczykom. „Congo Tribunal” z kolei opowiada o wojnie toczącej się na obszarze Wielkich Jezior Afrykańskich. Głośne dzieło, „Pięć łatwych utworów” to spektakl grany przez dzieci, traktujący o Marcu Dutrouxie – pedofilu, i mordercy. „Orestes w Mosulu. Making of” jest gandawską interpretacją tekstu „Orestei” Ajschylosa, którego kontekst Milo Rau osadził w Mosulu, gdzie w 2014 r. ogłoszono Państwo Islamskie. W „Nowej Ewangelii” artysta przedstawia losy Kameruńczyka, który rozpoczyna rewoltę na plantacji pomidorów na południu Włoch.
Poznańska odsłona „School of Resistance”, międzynarodowych debat z aktywistami o zrównoważonym rozwoju, queer i oporowi przeciwko wielkiemu systemowi, będzie dotyczyła tematyki LGBT (nawiąże zarówno do wydarzeń w Polsce, jak i do pokazywanego na Malcie spektaklu Milo Raua).
PROJEKT KRYNICKI
„Projekt Krynicki” to wydarzenie szczególne: trzy utwory muzyczne skomponowane przez trzech wyjątkowych kompozytorów: Pawła Mykietyna, Pawła Szymańskiego i Alka Nowaka do wierszy Ryszarda Krynickiego, jednego z najważniejszych twórców polskiej poezji współczesnej. Paweł Mykietyn przygotowuje instalację audialną „Miasto”. Paweł Szymański skomponował miniaturę muzyczną „Dwa wiersze Krynickiego” na trio wokalno-instrumentalne do wierszy „Koty” i „To twój problem”, w której wystąpi Krzysztof Materna, Justyna Wójcińska i Magdalena Pikuła. Aleksander Nowak stworzył kompozycję „I Symfonia – Prawda?”, którą wykona Sinfonia Varsovia pod batutą Bassema Akiki. Orkiestra zagra na bis „Bolèro” Maurice’a Ravela do animowanego filmu na żywo przez Mariusza „Wilka” Wilczyńskiego.
GENERATOR MALTA
W programie Generatora Malta kontynuujemy namysł nad żywiołami. W tym roku przyglądamy się naszej relacji z ziemią pod hasłem „Ziemia nieswoja”. Pytamy m.in. co oznacza mieć prawo do ziemi, kto je posiada oraz jak ma się z tym ziemia i jej nie tylko ludzcy mieszkanki i mieszkańcy. Co możemy zrobić, żeby znów poczuła się swojo? – mówi Joanna Pańczak, kuratorka.
W ramach projektu „Zaklepane/Ground Rules” Iwo Borkowicz i Ola Korbańska zbudują w parku Wieniawskiego twierdzę „Nic nie znika, jedynie zmienia miejsce” z ziemi i ogłoszą tam niepodległość. Będziecie mogli spotkać tam rezydentów i rezydentki wyłonionych w konkursie, którzy od paru tygodni mierzą się z tematem prawa własności z wielu różnych perspektyw.
Karolina Wajman i Maria Dutkiewicz zamieszkają w twierdzy i zaproszą do projektu „Mój dom to mój dół" i rozmowy o kryzysie mieszkaniowym. Edka Jarząb i kolektyw Uskoki założą w twierdzy niezależne radio, które będzie nadawać audycje, sety DJ-skie, a na zakończenie rezydencji zamieni się w imprezę rave’ową. Ania Kędziora otworzy „Kwiaciarnię” – schronisko dla roślin, które uratuje z przestrzeni obecnie zabetonowywanych. Oriol Fuster Cabrera zamieni twierdzę w kataloński pawilon i zorganizuje w nim całodniowe „Polacos Party”. Luca Spano w swojej interwencji artystycznej „Sale at first sight" sfotografuje fragmenty twierdzy i wystawi je na sprzedaż online.
Karolina Szczypek razem z grupą z warsztatową chce nadać osobowość prawną ziemi w projekcie „Czasami nie rozumiem kim jest ziemia". W projekcie „Strefa wydobycia Poznań” Paula Kaniewska odkryje złoża węgla brunatnego położone na północy Poznania i wspólnie mieszkańcami zastanowi się, jakie są konsekwencje ich istnienia. Make Larmo w projekcie „Hałda wulkaniczna ziemia" bada relację człowiek-ziemia w obszarach poprzemysłowych – chce poznać nasze ukochane miejsce i na warsztatach z sitodruku stworzyć dla nich dedykowane flagi. Kolektyw edukacyjny, new visions zaprasza na dwudniowe warsztaty „Ta ziemia nie należy do nas, to my należymy do tej ziemi", skupione wokół praktyk kolonializmu będących przyczyną wyzysku i eksploatacji ziemi. Każdą z rezydencji otworzy orędzie Marty Jalowskiej „Queen of the Fortress”.
To będzie dziesięć dni autonomicznej ziemi z dziewięcioma projektami, wieloma warsztatami, dyskusjami, instalacjami i muzyką.
Generator Malta jest zawsze blisko lokalnych więzi. Na Winiarach w Rodzinnym Ogródku Działkowym Dąbrowskiego młodzież z grupy terenowej odbywa „Kurs Miejskiego Relaksu”, aktywizuje się i twórczo spędza czas, przeprowadzając m.in. wywiady z działkowcami. Finał ich weekendowych zjazdów odbędzie się w formie premiery zina, artystycznej książki, spaceru i koncertu zespołu Tęskno. „Odlot – Święto Fyrtli” to wielkie wydarzenie dwóch osiedli: Krzesin i Głuszyny, na którym mieszkańcy i mieszkanki organizują piknik, a także wydarzenia towarzyszące: rajdy rowerowe, animacje, konkursy, koncerty i mikrowyprawy z Towarzystwem Krajoznawczym Krajobraz.
SCENA MALTA: KOMUNA WARSZAWA
Na Maltę powróci Komuna Warszawa – spadkobierczyni wcześniejszej Komuny Otwock, jednej z najciekawszych i najwyrazistszych grup artystycznych przełomu XX i XXI w. Komuna funkcjonuje obecnie zarówno jako teatr, jak i dom produkcyjny.
Festiwal Malta i Komuna Warszawa to prawie równolatkowie. Przez ponad trzydzieści lat naszego teatralnego życia, festiwal i Komuna, wciąż szukaliśmy najlepszych form spotkania z widownią. Z Komuną gościliśmy na Malcie i jako widzowie, i jako twórcy. – opowiada założyciel Komuny Warszawa, Grzegorz Laszuk.
W parku Wieniawskiego zobaczymy spektakl „Cezary idzie na wojnę” reż. Cezarego Tomaszewskiego – festiwalowy hit prezentowany na całym świecie. Ta queerowa interpretacja „Pieśni domowych” Stanisława Moniuszki wszędzie wzbudza entuzjastyczne przyjęcie. Także o wojnie i także muzycznie w „Wojna. The Best Of” Agnieszki Jakimiak – nieoczywisty wybór piosenek o wojnie, które w nowych interpretacjach, aranżacjach Kuby Ziołka, i dzięki wspaniałemu wykonaniu długo zostają w pamięci. Kolejny bardzo muzyczny i bardzo przebojowy spektakl to „Święta Kluska” – teatralny debiut Agnieszki Smoczyńskiej, która ze swoim filmowym dream teamem – Robertem Bolesto, Zuzą Wrońką, Gosią Gorol, Piotrem Trojanem, Andrzejem Konopką i Marcinem Macukiem stworzyła porywający musical o duchowym życiu psa, suki. Nieco dla uspokojnienia nastrojów pokażemy „Ośrodek wypoczynkowy” Anny Smolar. Niepokojący, melancholijny dramat o łagodnej dystopii, w której relacje między ludźmi określa korporacja nadopiekuńczego systemu. Cykl maltańskich prezentacji rozpocznie koprodukcja Komuny Warszawa z Teatrem Polskim w Poznaniu, wyreżyserowane przez Grzegorza Laszuka „Morderstwo (w) Utopii”. To krwawy kryminał, antyutopijny z pandemią Covid-19 w tle.
SCENA MALTA: PREMIERY W TEATRZE I PLENERZE
Teatralny program Malty to także spektakle poznańskich twórców, zespołów teatralnych i instytucji kultury. Na Maltę powróci Paweł Szkotak z Biurem Podróży nawiązując do czasów pandemii i prezentując premierowo „Eurydykę” w Starej Rzeźni. Wojciech Kościelniak i Teatr Muzyczny przedstawią widzom „Kombinat” z muzyką i tekstem Grzegorza Ciechowskiego. Polski Teatr Tańca zaprasza na premierę „Romeos & Julias unplagued. Traumstadt” a Luisa Mateo Dupleich Rozo i Monika Błaszczak na „Święto Wiosny: Preludium”. W Teatrze Nowym będzie można zobaczyć przedstawienie Jana Klaty „Czerwone nosy” i spektakl Agaty Biziuk „Kalina” a Scena Robocza pokaże „Jak zupełnie zniknąć”. W wersji plenerowej premierę będą miały „Procesy” Teatru Usta Usta Republika. W repertuarze Asocjacji 2006 spektakle „Wytrwać”, „Poszukiwacze” oraz widowisko muzyczne „Trio Targanescu, czyli audiowizualni nomadzi” w ramach obchodów dnia patronów Poznania św. Piotra i Pawła.
SCENA MALTA: POWRÓT DO KORZENI
W tym roku Malta zmieni Poznań w plenerową scenę zasilaną energią widzów i zaproszonych artystów – cyrkowców, tancerzy i performerów. Wracamy do korzeni! W programie: spektakle dla małych i dużych w parkach Wieniawskiego i Moniuszki, akcje i koncerty rozsiane po całym mieście, do oglądania w ciągu dnia i wieczorami. A codziennie rano – taneczny i cyrkowy rozruch na trawie, blisko ziemi, a także nad ziemią, na linie, z wiatrem i pod wiatr.
W plenerze zobaczymy czeski zespół The Trick Brothers i „Odyseję narciarską” w narciarskim biegu przełajowym pełnym przygód, poznamy też perypetie naukowca-hobbysty „Dr Acrylicsteina”, którego niekonwencjonalne pomysły pokaże Kamili Dziliński. O warzywach będzie opowiadał performer, Kamil Malecki w spektaklu familijnym „Jarzyna”. Prawdziwy klimat cyrku zaserwuje „Zgubowisko" Fundacji Sztukmistrze. Circus Ferus w happeningu ulicznym „Trenerzy Życia Codziennego Vol. 2 Pandemia!” udzieli nam instrukcji, jak żyć w czasie pandemii. W interaktywnym spektaklu „Kino Nieme" przygotowanym przez Ewę Szawłowską, Monikę Polaczek-Przestrzelską i Marcina Lemiszewskiego powrócimy do lat 20., w którym księżniczka Muzalinda pozna Charliego Chaplina. Trzy zespoły współtworzone przez Michała Fetlera, Koń, Fanfara Awantura, duet z Daniel Karpińskim, nasączą wygłodniałą spotkania rzeczywistość dźwiękami i pozytywną energią: elementami współczesnej cyganistyki, bluesa, nowoczesnego jazzu i psytrance. Zagrają w wersji wyłącznie akustycznej, bez jakiegokolwiek nagłośnienia. Poza tanecznymi rozgrzewkami o poranku, czeka nas wyjątkowy jam session – wielki finał Stary Browar Nowy Taniec „Grand re Union”, który będzie transmitowany na cały świat z udziałem artystów z San Francisco, Brazylii, Berlina i Polski.
Instalację inspirowaną mitem o Orfeuszu i Eurydyce oraz książką Elfride Jelinek „Cienie. Eurydyka” zobaczymy na ulicy Półwiejskiej. Kamilla Baar będzie przez dobę zamknięta w szklanej klatce, poddawana obserwacji przypadkowej publiczności.
MUZYKA
Świętujemy na Malcie muzyczną różnorodność! Na scenie w parku Wieniawskiego showcase europejskich miast. W pierwszy weekend Malty, 18-20 czerwca, zabrzmią dźwięki z Berlina, Poznania i Kijowa. Mocne, rockowe wrażenia zapewni Laura Lee & The Jettes. Izzy and the Black Trees zagra miks drapieżnego punku i brudnej americany, a Jennifer Touch zabierze was w podróż do lat 80. XX w., mieszając nową falę z tym, co najlepsze w berlińskiej scenie techno. Posłuchamy neurotycznego, etnicznego popu w wykonaniu Ofliyan i popu przyszłości zespołu Gurt [Ò]. Dziewczyńskie, dziewczęce, kobiece głosy Shyness! z nowego projektu Iwony Skwarek wyśpiewają świat swojej zadymionej wrażliwości. Podczas koncertu Karoliny Czarneckiej i chóru Skowronki dowiecie się, co dzieje się, gdy kobiety przejmują władzę, a Jazz Band Młynarski-Masecki zabierze was w świat swingującego przedwojennego jazzu. Mamy również coś dla miłośników poezji – Mela Koteluk i Kwadrofonik zagrają liryczne utwory z płyty Astronomia poety. Baczyński. Przyjdźcie, jeśli chcecie poskakać, potańczyć, posiedzieć, dać się oczarować i odpłynąć. Wieczorne silent disco obowiązkowe, zatańczymy razem na trawie parku Wieniawskiego!
FORUM: RUCHY OPORU
W ramach debat Forum przyjrzymy się paradoksowi 2020 roku – z jednej strony doświadczyliśmy lockdownu, z drugiej przez USA, Brazylię, Białoruś, Polskę przewinęła się seria protestów, w których ludzie sprzeciwiali się przeciwko niesprawiedliwej polityce państwa. Sytuacja z ubiegłego roku będzie punktem wyjścia do rozmów z zaproszonymi gośćmi na temat różnych form oporu. Z politolożką, Dorotą Piontek, działaczką społeczną, Martą Lempart i socjologami, Krzysztofem Podemskim i Jakubem Wygnańskim będziemy zastanawiać się nad charakterem i skutecznością ruchów społecznych. Wraz z teatrologiem, Dariuszem Kosińskim, socjolożką, Hanną Mamzer i socjologiem, Przemysławem Sadurą będziemy rozpatrywać temat teatralizacji działań uczestników ulicznych protestów. Z antropologiem, Kacprem Pobłockim i kulturoznawcą, Michałem Rauszerem odniesiemy się z kolei do przeszłości i niewolniczej sytuacji polskich chłopów. W spotkaniu „Kim jest Jakub Szela?” dramatopisarz, Paweł Demirski i pisarz, Radosław Rak porozmawiają o postaci tytułowej – dla jednych zdradzieckiej, dla innych heroicznej. Krytyk literacki, Przemysław Czapliński i filozof kultury, Andrzej Leder odniosą się do gniewu, emocji, która przyświeca każdemu protestowi – zastanowią się nad jej aspektem konstruktywnym i destruktywnym. O problemie własności ziemi i interesach wokół niej opowie ekolożka, Paulina Kramarz i socjolog, Jan Sowa. Z działaczem społecznym, Janem Mencwelem rozważymy nasze miejskie frustracje i przeanalizujemy odpowiedzialność za miasto. Nad nowym średniowieczem, czyli powracaniem praktyk fanatyzmu religijnego i wstecznictwem zastanowią się dziennikarz, Edwin Bendyk z matematykiem, Grzegorzem Lewickim. Szczególnym gościem będzie jeden z najważniejszych polskich poetów współczesnych, Ryszard Krynicki, który przybliży sylwetkę poetyckiego pokolenia Nowej Fali.
MALTA DLA DZIECI
Program „Wolno dzieciom” autorstwa Mai Brzozowskiej i Elżbiety Niewiadomskiej przenosi się do parku Wieniawskiego i Moniuszki i jak co roku proponuje szereg aktywności, zabawy i edukacji dla najmłodszych. Dzieci po raz kolejny staną się obywatelami. W serii angażujących je bezpośrednio działań – dających im prawo do głosu, do obecności i do działania – skierują oczy i ręce ku glebie, drzewom, życiu między źdźbłami i pod kamieniami. Program jest odpowiedzią na tegoroczne hasło Generatora Malta: Ziemia nieswoja. Będą zajęcia sensoryczne (dwa zajęcia Warsztaty Agaty) i konstruktorskie, które przygotuje Michalina Radomska, a także Magdalena Garczarczyk i Tomek Kaszany wraz z partnerem strefy dziecięcej i głównym partnerem festiwalu marką VOX, podczas którego najmłodsi stworzą domki dla owadów. Dzieci będą eksperymentować z farbami, tworząc obrazy przy użyciu światła (Fotonika), zaznajomią się również z techniką barwienia tkanin (Tkanki Twórcze). Tajniki wszechobecnych grzybów zdradzi nam Elżbieta Niewiadomska. Najmłodsi będą mieli okazję poznać swoją relację z ziemią, podczas warsztatów twórczych i praktycznych (Kobalt Migrating Platform, warsztat Magdaleny Garczarczyk). Nie zabraknie również wspinaczek (Bush Doctor), zjeżdżania z górki (Maja Brzozowska, Elżbieta Niewiadomska) czy zajęć z improwizacji (Agnieszka Rogaczewska-Foryś).