Jakie odmiany i źródła ma gniew? Jak z emocji indywidualnej przekształca się w zbiorową? Kiedy gniew społeczny może być konstruktywny, a kiedy staje się destrukcyjny? Kogo najczęściej dotyczy? Kto go zasila? Jak sobie z nim radzić? Należy go upolityczniać czy wręcz przeciwnie – tłumić, zatrzymywać w polu prywatnym? Punktem odniesienia będzie współczesna historia gniewu w Polsce.
---
FORUM: RUCHY OPORU
W 2020 r. po świecie rozlała się fala społecznych protestów: zabójstwo George’a Floyda sprowokowało wielkie demonstracje antyrasistowskie w Stanach Zjednoczonych, sfałszowane wybory na Białorusi – protesty przeciw Łukaszence, orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ograniczenia aborcji – strajki kobiet w Polsce. Mimo szalejącej pandemii i wymuszonego przez nią lockdownu tysiące ludzi stawiło opór niesprawiedliwej praktyce państwa. Opór nie zawsze musi mieć jednak formę ulicznej, zbiorowej demonstracji. Czasami wyraża się w codziennych gestach i rytuałach pomagających przywrócić ludzki wymiar światu naznaczonemu konfliktem. Może mieć charakter niejawny i dobrze widoczny w przestrzeni publicznej, tymczasowy i trwały, lokalny i globalny.
W tegorocznym Forum – dyskursywnym, kierowanym do szerokiej publiczności programie Malty – poddajemy pod dyskusję strategie ruchów oporu ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń 2020 r. Interesuje nas zarówno ich aspekt estetyczny (społeczne demonstracje można potraktować jako akt performatywny, samo słowo „ruch” sugeruje ich płynność i choreograficzność), jak i społeczno-polityczny.
Debaty i spotkania autorskie prowadzą Karolina Lewicka, dziennikarka radia Tok FM, i Michał Nogaś, dziennikarz „Gazety Wyborczej”.
Program spotkań w ramach tegorocznego Forum:
18.06, 17:00, Wspólnota oburzonych, Dorota Piontek, Krzysztof Podemski, Jakub Wygnański, Karolina Lewicka (Marta Lempart z przyczyn zdrowotnych nie dotrzena spotkanie)
19.06, 17:00, Ulica jako scena, Dariusz Kosiński, Hanna Mamzer, Przemysław Sadura, Karolina Lewicka
20.06, 17:00, Niewolnictwo po polsku, Kacper Pobłocki, Michał Rauszer, Karolina Lewicka
21.06, 17:00, Kim jest Jakub Szela?, Paweł Demirski, Radosław Rak, Michał Nogaś
22.06, 17:00, Gniew – instrukcja obsługi, Przemysław Czapliński, Andrzej Leder, Michał Nogaś
23.06, 17:00, Planetarna zmiana, Paulina Kramarz, Jan Sowa, Michał Nogaś24.06, 17:00, Odpowiedzialni za miasto, Jan Mencwel, Michał Nogaś
25.06, 17:00, Poeta oporu, Ryszard Krynicki, Michał Nogaś
26.06, 17:00, Dać prawo naturze, Filip Springer, przedstawicielka Client Earth, Karolina Szczypek, Michał Nogaś
27.06, 17:00, Nadchodzi nowe średniowiecze, Edwin Bendyk, Grzegorz Lewicki, Karolina Lewicka
Przemysław Czapliński – historyk literatury polskiej i europejskiej XX i XXI wieku, eseista, tłumacz, krytyk literacki, profesor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Juror m.in. nagrody NIKE, „Paszportów Polityki" w kategorii literatura, Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej SILESIUS, konkursu poświęconego polskiej dramaturgii współczesnej „Metafory rzeczywistości”. Współpracował m.in. z „Gazetą Wyborczą”, „Tygodnikiem Powszechnym”, „Polityką”. Autor takich książek, jak Ruchome marginesy: szkice o literaturze lat 90 (2002), Polska do wymiany (2009), Resztki nowoczesności (2011), Poruszona mapa (2017).
Andrzej Leder – filozof kultury, psychoterapeuta, absolwent Akademii Medycznej i Uniwersytetu Warszawskiego, profesor Polskiej Akademii Nauk. Wydał rozprawę filozoficzną: Nauka Freuda w epoce ‘Sein und Zeit’, pracę na temat historii Polski: Prześniona rewolucja, ćwiczenie z logiki historycznej, rozprawy dotyczące idei filozoficznych w XX-wiecznej Europie: Rysa na tafli. Teoria w polu psychoanalitycznym i Był kiedyś postmodernizm; a także po angielsku: The Changing Guise of Myths i po niemiecku Polen in Wachtraum. Die Revolution 1939-1956 und Ihre Folge. Naucza w Szkole Nauk Społecznych IFiS PAN.